Interactieve lezing door Prof. Dr. Michaéla Schippers en Dr. Tjeerd Andringa
Fryslân heeft een rijke historie, ook als het gaat om universitair onderwijs. Helaas werd de in 1585 opgerichte universiteit van Franeker in 1811 opgeheven door Napoleon. Sindsdien heeft Fryslân geen eigen universiteit meer (we rekenen de Campus Fryslân niet mee: die valt onder de Rijksuniversiteit Groningen).
De wetenschappelijke vrijheid staat al een tijdlang onder druk. In samenwerking met een aantal wetenschappers wordt nu nagedacht over de oprichting van een echt ‘vrije’ universiteit, niet alleen in Nederland, maar ook internationaal. In een wereld waar de problemen zich lijken op te stapelen, is het tijd voor mooie initiatieven zoals deze.
Hoe mooi zou het zijn om ook in Fryslân weer een universiteit te hebben? Eén waar studenten zelf leren nadenken en waar ze zich niet hoeven aan te passen aan de denkbeelden van de docenten, de overheid of anderen.
En hoe kan zo’n universiteit er dan uitzien? Welke waarden passen er bij zo’n instituut? Michaéla Schippers - oprichter van onder andere het Great Citizens Institute - heeft dit instituut als waarden meegegeven: vrijheid, menselijkheid, wijsheid en co-creatie. Deze lijken mooi aan te sluiten bij de waarden van Frij Fryslân. Michaéla is een sterke voorstander van vernieuwend universitair onderwijs.
Tjeerd Andringa heeft eerder dit jaar de School of Understanding opgericht, waar studenten wordt bijgebracht hoe ze zelfstandig kunnen denken. Het doel van een nieuwe universiteit zou volgens Tjeerd namelijk moeten zijn om onafhankelijke denkers op te leiden: jonge mensen met brede zeer goed onderbouwde meningen die het niet altijd met de docenten eens zijn. En waar je wellicht wat van kan leren.
In deze interactieve lezing vertelt Michaéla Schippers op persoonlijke titel over het belang van wetenschappelijke vrijheid, echt onafhankelijke (wetenschappelijke) instituten en over het belang van dromen en schrijven over de ideale toekomst: “letters to the future”.
In de workshop worden deelnemers uitgedaagd aan de hand van concrete vragen na te denken over hoe zo’n ‘ideale universiteit’ er uit zou zien en denken deelnemers na wat ze eventueel zelf zouden kunnen bijdragen aan de realisatie ervan. Met behulp van de “Schippers’ toekomst drieluik” gaan we nadenken over een concrete eerste stap. Mensen die liever nadenken over andere onderwijsvormen (lager/hoger onderwijs) of zelfs over de ideale wereld, kunnen dit ook doen. Deelnemers worden uitgenodigd hun eigen Brief aan de Toekomst te schrijven. Tijdens de lezing zal een korte oefening gedaan worden om dit te stimuleren (Tip: Neem pen en papier mee).
Tjeerd gaat in op de vraag of je je wel of niet moet accrediteren. Accrediteren houdt in dat je je aantoonbaar aan de EU-regels voor (hoger) onderwijs houdt. Dat houdt in dat je met leeruitkomsten werkt: van tevoren vastgestelde uniforme eisen waaraan leerlingen en studenten moeten voldoen: dus hoepels waar ze doorheen moeten springen.
Natuurlijk moeten studenten aantonen dat ze iets beheersen, maar ze moeten ook zelfstandig leren denken en zelf keuzes leren maken over wat ze wel en niet willen doen: hun eigen doelen leren stellen en die leren realiseren? Precies dit punt heeft tot zijn cancelling geleid aan de Rijksuniversiteit Groningen.