De wurkgroep Alternative Finansiering Gezondheid hat in lange reis ôflein. Yn dit artikel fertelle we oer de rûte dy 't we gien binne en wêr 't we útkaam binne.
De wurkgroep, dy 't fan april oant en mei augustus 2023 twawykliks gearkaam, wie in trochstart fan in eardere wurkgroep mei deselde namme. Fan dizze wurkgroep binne de befiningen fêstlein yn dit artikel:
https://frij.frl/frl/artikel/naar-een-alternatieve-financiering-van-gezondheid
De ynsichten út dat artikel foarmen it ôfreispunt fan 'e nije wurkgroep. Der binne yn de pear moannen dat de wurkgroep gearkaam djipgeande en somtiden drege diskusjes fierd. It wie dúdlik dat elkenien tige belutsen wie, en dat it hjoeddeistige systeem fan finansiering fan sûnens in tal fûnemintele tekoartkommings sjen lit. Mar hoe moat it dan wol? It ferge fan de wurkgroep in soad ynspanning om nei boppen te heljen wat de problemen wiene en hoe 't wy dy as lytse mienskip adressearje kinne soene. It is sa ’n grut probleem en de sûnenssoarch en it fersekeringwêzen binne sokke grutte masineryen, wat kinst dêr as lytse mienskip tsjinoer sette sûnder dysels te fertillen?
Al frij gau slagge it in oantal útgongspunten te formulearjen. Sûnenssoarch, of better: sûnens moat foar elkenien beskikber wêze. Fierder woene wy it tema sûnens benaderje út betrouwen yn stee fan eangst. Syktefersekeringen binne basearre op it idee dat immen siik wurde kin, en dêr moat foar fersekere wurde ‒ eangst dus. Ut op syn minst twa fan ús kearnwearden ‒ ynteger en autonoom ‒ folget dat minsken sels ferantwurdlik binne foar har sûnens en dy ferantwurdlikheid ek nimme moatte. Dy hâlding feroaret al in soad yn minsken ferlike mei it besteande systeem, dêr 't minsken yn de rol fan slachtoffer en pasjint drukt wurde.
Wy kamen ta it ynsjoch dat as wy ynsette op holistyske sûnenssoarch, wy dêrmei nei skatting 80% fan de klachten of helpfragen ûnderfange kinne soene. Dy holistyske sûnenssoarch is boppedat folle better te regeljen (want gjin yngewikkelde regeljouwing ), berikber en skaalber foar in organisaasje as ús koöperaasje. In bykommend foardiel is ek dat je hjirmei de stap sette kinne nei previntive soarch: soargje dat minsken sûn binne en bliuwe yn stee fan reparearje as se siik binne.
It neitinken oer sûnens en finansiering derfan yn dizze wurkgroep late sa ek ta in fyzje en missy op sûnens, dy 't dêrnei ôfstimd waard mei it basisteam fan de mienskip sûnens.
It basisteam lei him efter dizze fyzje en misse, en dy waarden dêrnei publisearre op de temaside Gezondheid op de webside fan Frij Fryslân:
Sûnens is de fearkrêft fan minsken om mei de fysike, emosjonele en sosjale libbensútdagings om te gean. Yn Frij Fryslân nimt elk sels de ferantwurdlikheid foar de eigen sûnens. Sûn wêze stelt ús by steat út autonomy wei, eigen krêft en eigen ferantwurdlikheid wei yn balâns (sûn, fitaal en gelokkich) lang te libjen op fysyk, mentaal, energetysk, emosjoneel en spiritueel gebiet. Sûn wêze stelt ús ek by steat om ús op yntegere en autonome wize te ferbinen mei ús meiminske. Yn Frij Fryslân fertrouwe wy op it selshieljende fermogen fan de minske. https://frij.frl/frl/thema/gezondheid
Doe ’t de útgongspunten en de missy en fisy formulearre wiene, folgen dêr in strategy en stappeplan út. De fraach dy 't him no oantsjinne wie: hoe kinne wy binnen Frij Fryslân holistyske sûnenssoarch en foarljochting op dit mêd mobilisearje en ynsette, sadat dy foar elkenien binnen de koöperaasje beskikber is? De strategy seach der sa út:
De súksesfaktoaren dêrby binne:
No is der binnen Frij Fryslân ek de jildgroep ‒ tsjintwurdich de weardegroep ‒ aktyf, dy 't al langer sitten hie te prakkesearjen oer wearde en útwikseling. Dy groep wie kommen ta in oanpak om bedriuwen oanslute te litten by de koöperaasje en dy dan te freegjen in donaasje oan de koöperaasje te dwaan dy 't yn earste ynstânsje frij ôfnommen wurde koe troch de (aspirant)leden fan de koöperaasje. Dat wie bedoeld as in eksperimintele, opstartende faze foar in yntern útwikselingssysteem, mei de namme Wurdearring. Om bedriuwen te benaderjen wie ek in aparte bedriuwegroep oprjochte. Op dit inisjatyf koe de wurkgroep Alternative Finansiering naadleas oanslute. Sterker noch, sûnens waard yn de ôfrûne moannen al gau in spearpunt yn dizze eksperimintele faze fan Wurdearring.
No koe de wurkgroep Alternative Finansiering dus komme ta in stappeplan:
Der waarden in soad sûnensprofesjonals benadere, en op de ynrinmoandagen fan 10 july, 16 oktober en 11 desimber 2023 waarden der gearkomsten hâlden foar sûnensprofesjonals dy 't ynteresse hiene om mei te dwaan oan it eksperimint en harren oan te sluten. De wurkgroep Alternative Finansiering koe no (yn alle gefallen foarearst) ûntbûn wurde: it wurk waard yn de nije faze oppakt troch it basisteam Gezondheid en in nije wurkgroep: Sûnens Foar Elkenien. Dizze wurkgroep begeliedt dit proses: sy ûnderhâlde de kontakten mei de sûnensprofessionals en soargje yn gearwurking mei it fasilitêre team dat it oanbod ferspraat wurdt binnen de mienskip.
Op 27 novimber en 12 desimber 2023 fûnen der startersgearkomsten plak foar de oansletten sûnensprofesjonals: dat binne der no, desimber 2023, sa 'n 15 (en der komme no gau mear by). Ek is no fia it ynterne telegramkanaal / platfoarm fan Frij Fryslân it oanbod op dit stuit fan konsulten ensfh. yn de mienskip publisearre. De earste konsulten binne ek al ôfnaam. It eksperimint is no echt begûn!
Yn in letter stadium wurdt it útwikselingssysteem Wurdearring yntrodusearre. Dêrby kinne minsken troch harren ynspanning binnen Frij Fryslân digitale Frilings (ienheden) winne, dy 't sy dan besteegje kinne by oansletten bedriuwen. Op dizze wize krije de sûnensprofessionals Frilings yn ruil foar harren konsulten. Om dizze faze te ferwêzentlikjen moat der noch in hiel soad neitocht en ûntwikkele wurde.
Bist (aspirant)lid fan de koöperaasje? Dan silst de kommende moannen ferskate saken oer dit ûnderwerp foarby kommen sjen yn de ynterne kommunikaasjekanalen. Kinst op ferskate wizen meitinke en meidwaan.