Op 27 november gaf Lodewijk Pool uit Bennekom een presentatie op een bijeenkomst van Society 4.0. Kern van zijn verhaal was dat hij als boer af wilde van het ‘bankinfuus’. Hij is van mening dat door de huidige manier van werken boeren de richting van 'systeemboer' op worden gestuurd. Daarbij zijn ze sterk afhankelijk van banken en van de grote supermarkten en zitten ze tegelijkertijd aan alle kanten vast in een keurslijf van wetten en regels die contraproductief zijn. Naar zijn mening moet dat volledig anders, onder andere door het uitkopen van de bank met consumentencertificaten.
Pool is een biologische melkveehouder in Bennekom (Gelderland). Met zijn vrouw heeft hij een bedrijf met 80 blaarkoppen voor de melk- en vleesproductie. Daarnaast worden er jaarlijks zo'n 80 kalveren op het bedrijf geboren. Sinds 2004 is het bedrijf veranderd van een grote intensieve veehouderij naar biologisch en kleinschaliger. De boeren maken ook zelf boter, karnemelk en kaas en verkopen die aan huis. Verder zijn ze actief in natuurbeheer. De boerderij biedt een landelijke vergaderplek, is tevens een zorgboerderij en biedt daarmee ruimte aan mensen die behoefte hebben aan een veilige plek.
Er is een coöperatie opgericht (“De Hooilanden Landcoöperatie U.A.) die de grond aan de boer verpacht. Het is begonnen met een perceel van 3,5 ha en wordt verpacht tegen een redelijke prijs (1,5% rente). Het is nadrukkelijk de bedoeling van de coöperatie om particulieren te verbinden met het werk van de boer en daarmee ook toegang te houden tot voedsel. Pool: ‘Ik wil weer mensen voeden in plaats van corporaties’. Voor het bedrijf is een lange-termijns pachtconstructie een mogelijkheid om zonder veel eigen kapitaal de beschikking te hebben over het land. Het bedrijf kan het geld dan optimaal investeren in andere bedrijfsmiddelen, zoals een diervriendelijke stal of productverwerking. Ook is de onderneming makkelijker over te dragen: een eventuele opvolger hoeft de grond niet te kopen, maar kan het pachtcontract overnemen.
Iedereen (particulier, ondernemer, organisatie) kan lid worden van de coöperatie en certificaten zijn te koop voor € 25.000. Ze zijn daarmee mede-eigenaar van de grond. Alle leden worden één keer per jaar uitgenodigd om bij het bedrijf te komen praten en achter de schermen te kijken. De eigenaren hebben medezeggenschap over de toekomst van het stuk grond.
Frij Fryslân heeft inmiddels contact gehad met de eerste boeren in Fryslân die ook van de belastende lening en het contract met de bank af willen. Het gaat daarbij om boeren die investeerders hebben gevonden of zoeken en zo de eerste stappen willen zetten naar meer vrijheid als boer. Ben je ook boer en geïnteresseerd in het werken met certificaten, om zo toe te werken naar een andere financiering van je bedrijf? Frij Fryslân wil financiers (consumenten, mensen met een geldbedrag op de bank) graag in contact brengen met boeren. Ook is Frij Fryslân bezig met het vinden van goede financierings-constructies - denk aan een coöperatie - en de goede juridische teksten en modellen hiervoor. Heb je als boer of als potentiële financier belangstelling, neem dan contact met ons op via info@frij.frl.